Ngành viễn thông đang không ngừng phát triển ở Việt Nam và trên toàn thế giới với những xu hướng mới, góp phần quản lý, điều hành đất nước, đảm bảo an ninh quốc phòng, đồng thời nâng cao đời sống, văn hóa và kinh tế của người dân.
Chính sách hỗ trợ của nhà nước
Ngành điện tử viễn thông vẫn được coi là một trong những ngành nghề có nhiều đóng góp trong sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung. Vì vậy, Chính phủ đã và đang có nhiều chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực này.
Cụ thể, mới đây, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đề nghị sửa đổi Luật Viễn thông với 6 nhóm chính sách lớn và xây dựng Luật Công nghiệp Công nghệ số. Điều này được kỳ vọng sẽ góp phần giải quyết các hạn chế, vướng mắc, bất cập, mở rộng không gian cho doanh nghiệp viễn thông phát triển, thúc đẩy hạ tầng viễn thông sớm trở thành hạ tầng của nền kinh tế số, xã hội số… trong thời đại mới.
Việc xây dựng bộ luật phù hợp với xu hướng và thực trạng phát triển hiện nay là sự hội tụ giữa lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT), viễn thông và truyền thông, hình thành nên ngành công nghiệp CNTT và truyền thông (công nghiệp ICT), đồng thời tạo ra các hoạt động sáng tạo, đổi mới tạo ra nhiều giá trị mới và thị trường mới.
Bên cạnh đó, xu thế phát triển ngành công nghiệp ICT còn kết hợp với công nghệ số mới của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư như AI, IoT, Big Data, Blockchain,... hình thành nên ngành công nghiệp, công nghệ số.
Ngoài ra, Chính phủ cũng thường xuyên tạo điều kiện cho các chương trình khoa học công nghệ cấp quốc gia nhằm thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển của ngành nghề này.
Có thể nói, ngành viễn thông nước ta hiện nay vẫn là một lĩnh vực có nhiều tiềm năng phát triển mạnh mẽ bằng cách đa dạng các dịch vụ, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, đáp ứng nhu cầu người dùng và nhu cầu xây đất nước.
Những điều cần biết về Ngành Kỹ thuật viễn thông
Kỹ thuật viễn thông là một ngành học xoay quanh quá trình trao đổi thông tin giữa các kênh thông qua các phương tiện có dây hoặc không dây. Nó tập hợp tất cả các yếu tố của kỹ thuật điện, bao gồm cả kỹ thuật máy tính và kỹ thuật hệ thống, để tạo ra và cải tiến các hệ thống viễn thông.
Các kỹ sư viễn thông làm việc để phát triển, thiết kế và duy trì các hệ thống liên lạc thoại và dữ liệu, bao gồm cáp quang, vệ tinh, có dây và không có dây, cũng như mã hóa và nén dữ liệu. Nói một cách đơn giản, kỹ thuật viễn thông ảnh hướng mọi khía cạnh của cuộc sống của chúng ta, từ định vị GPS đến internet.
Cài đặt, kết nối và kiểm tra hệ thống cáp
Chẩn đoán và sửa lỗi trong hệ thống
Đảm bảo hệ thống bảo mật của các thiết bị liên quan
Lắp đặt anten di động và anten tĩnh trên các tòa nhà
Thiết kế, xây dựng và thử nghiệm các thành phần và thiết bị viễn thông.
Công việc của các kỹ sư viễn thông thường sẽ phải tạo ra các thiết kế mạch cơ bản để triển khai các mạng không dây, đồng thời trách nhiệm thiết kế và giám sát lắp đặt các thiết bị và cơ sở viễn thông, chẳng hạn như hệ thống chuyển mạch điện tử, hệ thống điện thoại dây đồng, hệ thống cáp quang hoặc hệ thống dữ liệu giao thức internet.
Một số lĩnh vực tập trung chính của các kỹ sư viễn thông là cài đặt mạng máy tính băng thông rộng tốc độ cao, và truyền thông quang học và không dây hoặc vệ tinh. Các kỹ sư viễn thông có thể làm việc trong các lĩnh vực như sau:
Viễn thám, đo lường và điều khiển
Kỹ sư viễn thông chịu trách nhiệm cho mọi quá trình tạo ra một hệ thống viễn thông, xử lý cả phần mềm và phần cứng. Một số vai trò mà một kỹ sư viễn thông có thể đảm nhận:
Thiết kế - linh kiện điện tử, phần mềm, sản phẩm hoặc hệ thống cho các ứng dụng thương mại, công nghiệp, y tế, quân sự hoặc khoa học;
Xây dựng - quy trình bảo trì và thử nghiệm cho các linh kiện và thiết bị điện tử;
Kiểm tra - Đánh giá hệ thống và đề xuất sửa đổi thiết kế hoặc sửa chữa thiết bị; và
Sửa lỗi - Kiểm tra thiết bị, dụng cụ và hệ thống điện tử để đảm bảo chúng an toàn.
Ví dụ về các công việc trong kỹ thuật điện tử và viễn thông bao gồm:
Giám đốc hoặc chuyên gia viễn thông
Giám đốc Công nghệ Thông tin (CNTT)
Quản lý dự án, Công nghệ thông tin
Cần học gì để trở thành kỹ sư viễn thông?
Thông thường, để trở thành Kỹ sư viễn thông sẽ theo các ngành liên quan đến điện tử, viễn thông hoặc Công nghệ thông tin.
Ngoài ra, kỹ sư viễn thông sẽ được đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực kỹ thuật điện và máy tính. Để có mức lương tốt hơn và cơ hội thăng tiến rõ ràng hơn, đa số các Kỹ sư viễn thông sẽ cân nhắc theo đuổi sự nghiệp trong kỹ thuật điện, đặc biệt là trong kỹ thuật viễn thông, có thể muốn xem xét lấy bằng Thạc sĩ Khoa học trực tuyến về Kỹ thuật Điện.
Để bổ trợ kiến thức ngành, các kỹ sư viễn thông, ngoài việc trau dồi kinh nghiệm nơi làm việc, còn có thể dành thời gian để lấy các chứng chỉ chuyên nghiệp như: Dịch vụ Tư vấn Ngành Xây dựng (BICSI), Avaya, MCSE của Microsoft, CCNP hoặc CCIE của Cisco và JNCIE hoặc JNCIP của Juniper Networks
Mức lương và tương lai của kỹ sư viễn thông
Tương tự như các ngành về công nghệ, kỹ thuật khác, thu nhập của kỹ sư viễn thông được xem như cao hơn trung bình của các ngành khác. Theo Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ (BLS), vào tháng 5 năm 2019, mức lương trung bình hàng năm cho các kỹ sư viễn thông trên khắp Hoa Kỳ là $98.600 USD
Mức lương này có thể thay đổi tùy theo kinh nghiệm, tổ chức, trình độ học vấn và vị trí địa lý của các kỹ sư viễn thông
Với “5G” và sự mở rộng của “internet vạn vật” (Internet of things) phía trước, kỹ thuật viễn thông sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Ngành này sẽ giúp mở rộng mạng diện rộng và tốc độ dữ liệu nhanh hơn bao giờ hết. Các kỹ sư viễn thông sẽ có nhiệm vụ quan trọng là đảm bảo rằng các hệ thống viễn thông, từ các thành phần nhỏ đến toàn bộ mạng, đang hoạt động hiệu quả nhất để có thể làm thế giới ngày càng “phẳng” hơn
Lấy người dùng làm trung tâm
Ngành viễn thông ngày càng phát triển mạnh mẽ với nhiều dịch vụ, tiện ích mới mẻ. Những dịch vụ, tiện ích này mang lại nguồn lợi ích lớn cho các doanh nghiệp kinh doanh viễn thông nói riêng và sự phát triển kinh tế của quốc gia nói chung.
Các dịch vụ, tiện ích được phát triển dựa trên nhu cầu thực tế của người dùng. Đặt người dùng làm trung tâm giúp các công ty, doanh nghiệp viễn thông cung cấp những sản phẩm, dịch vụ có tính ứng dụng cao.
Có thể kể tới dịch vụ VAS (Value-added Services - Giá trị gia tăng) cung cấp nhiều tiện ích, biến chiếc điện thoại trở nên thông minh hơn như kết nối Internet (3G, 4G), nghe nhạc, xem phim, chơi game,... Người dùng có thể đăng ký sử dụng những dịch vụ cần thiết, phục vụ cho nhu cầu và sở thích.
Dịch vụ VAS mang đến cho người dùng nhiều trải nghiệm thú vị, đồng thời các nhà mạng cũng thu được nguồn lợi nhuận cao. Chính vì vậy, các nhà mạng khác nhau đã và đang không ngừng phát triển nhiều tiện ích hơn nữa để phù hợp với khách hàng.
Đây cũng là xu hướng phát triển sản phẩm cá nhân hóa mà các doanh nghiệp đều đã và đang hướng đến trong tương lai.
Trong những năm gần đây, ngành viễn thông có thể nhận thấy những sự sụt giảm của những mảng kinh doanh truyền thống. Nguyên nhân chủ yếu là do sự phổ biến của mạng Internet và dịch vụ OTT (Over The Top).
Không khó để nhận thấy, thói quen của người dùng cũng thay đổi, hướng đến sử dụng những hình thức liên lạc, truyền dẫn thông tin hiện đại, nhanh chóng hơn. Chính vì vậy, các nhà mạng cũng đang dần thay đổi, làm mới bản thân để phù hợp với xu hướng chuyển đổi số.
Đây là mục tiêu hàng đầu và tất yếu của ngành điện tử - viễn thông, đặc biệt là trong giai đoạn cuộc cách mạng số 4.0 bùng nổ mạnh mẽ như hiện nay.
Cuộc cách mạng khoa học công nghệ lần thứ tư gắn liền với những thiết bị thông minh, cáp quang băng thông rộng cùng nhiều công nghệ tiên tiến như: Internet vạn vật (IoT - Internet of Things), Dữ liệu lớn (Big Data), Trí tuệ nhân tạo (AI - Artificial Intelligence), Tự động hóa quy trình, Điện toán đám mây (Cloud computing), Chuỗi khối (Blockchain),...
Nổi bật cho xu thế này là sự ra đời của dịch vụ tiền di động (Mobile Money). Dựa trên thói quen chuyển đổi từ thanh toán tiền mặt sang các hình thức thanh toán online, các tập đoàn viễn thông đã triển khai dịch vụ thanh toán hàng hóa có giá trị nhỏ qua tài khoản di động. Đây được coi là một trong những bước ngoặt lớn trong quá trình chuyển đổi số của ngành viễn thông Việt Nam.
Bên cạnh đó, nhiều công nghệ khác đã và đang được nghiên cứu để áp dụng để nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ viễn thông trong tương lai:
IoT giúp kết nối tất cả các thiết bị như các đồ dùng trong nhà hay các hệ thống máy móc trong nhà máy thông qua mạng không dây (wifi) hoặc mạng viễn thông băng rộng (3G, 4G, 5G). Khi đó, các thiết bị có thể liên lạc thông suốt với nhau, đưa ra phản hồi nhanh chóng và đồng nhất.
Big Data hỗ trợ thu thập, phân tích khối lượng dữ liệu khổng lồ, cung cấp những thông tin cần thiết cho doanh nghiệp về hành vi, thói quen và nhu cầu của khách hàng.
Trí tuệ nhân tạo xử lý, phân tích khối lượng dữ liệu lớn, trích xuất những thông tin có giá trị. Từ đó, đưa ra cách xử lý, giải quyết vấn đề, mang lại những trải nghiệm tốt hơn cho khách hàng bằng cách: Cung cấp sản phẩm, dịch vụ mới; Tối ưu hóa mạng; Bảo trì dự đoán; Trợ lý ảo;...
Chuyển đổi số mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành viễn thông với những bước phát triển mạnh mẽ, kết nối thế giới thực và ảo. Trong xu hướng đó, sự đổi mới, sáng tạo, năng lực học hỏi và tư duy quản lý của con người là vô cùng quan trọng để có thể làm chủ và ứng dụng công nghệ một cách tối đa, hiệu quả.
Chuyển đổi số là một trong những mục tiêu các doanh nghiệp viễn thông đang hướng tới - Ảnh: Internet
Xem thêm bài viết: Xu hướng chuyển dịch ngành viễn thông năm 2023
